وضعیت سقط القایی در ایران: حقوق باروری و چالش های سقط القایی ایمن در ایران

بارداری ناخواسته یکی از مهم ترین مسایل بهداشت عمومی در جهان است که نگرانی و فشار زیادی را برای مادر، همسر و در صورتی که بارداری ادامه پیدا کند، احتمالاً برای فرزند به همراه خواهد داشت. در ایران، میزان باروری بدون برنامه 34 درصد کل بارداری ها را تشکیل می دهد که در این میان، 16 درصد ناخواسته و 18 درصد بی موقع و نابهنگام گزارش شده است. در مورد سقط عمدی و غیرایمن در ایران آمار دقیقی در دسترس نیست اما بر اساس تخمین، سالیانه حدود 73000 سقط القایی در بین زنان متاهل رخ می دهد. امروزه از سقط غیرایمن به عنوان معضل سلامت زنان، موضوع اصلی سلامت عمومی و موضوع حقوق زنان نام برده می شود، لذا پیشگیری از سقط های غیرایمن و عوارض آن از اولویت های تحقیقاتی و اجرایی قلمداد می شود. این مقاله مروری براساس مطالعه کتابخانه ای، دستورالعمل های سازمان بهداشت جهانی و فدراسیون بین المللی تنظیم خانواده گردآوری و تألیف شده است. هدف از این نوشتار، بررسی موضوع سقط القایی جنین در ایران و چالش های موجود می باشد تا از یک سو، ضمن آشنا ساختن صاحب نظران و قانون گذاران با وضعیت موجود در ایران، زمینه تغییر نگرش فراهم گردد و از سوی دیگر، زمینه رفع معضلات و پیشگیری از روند افزایش میزان سقط های ناسالم با ارایه راهکارهایی در موارد ممکن فراهم گردد. از آنجا که نمی توان بدون توجه به باورهای بنیادین و ارزشی یک جامعه در خصوص یک مسأله حکم راند، نمی توان بدون توجه به اقتضائات ناشی از واقعیات زندگی فردی و جمعی در دنیای کنونی نیز تصمیمات صحیح اتخاذ نمود. لذا فتاوی علمای دینی و مجوزهای شرعی سقط در زمینه های عسر و حرج در محدوده زمانی قبل از ولوج روح، لزوم بازنگری منطقی و انعطاف پذیر قوانین مربوطه را به گونه ای که پاسخگوی نیازهای به روز جامعه باشد، ایجاب می کند.